Οι μπαταρίες έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής. Η διασφάλιση ότι είναι αφαιρούμενα και αντικαταστάσιμα είναι ζωτικής σημασίας για την παράταση της διάρκειας ζωής του προϊόντος πέρα από την ωφέλιμη διάρκεια ζωής μιας μόνο μπαταρίας. Το 2023, εγκρίθηκε ο Κανονισμός τηε ΕΕ για τις μπαταρίες και τέθηκε σε ισχύ, για να διασφαλιστεί ότι αυτή η βασική τεχνολογία θα παράγεται, θα χρησιμοποιείται και θα απορρίπτεται πιο βιώσιμα.
Το Άρθρο 11 του κανονισμού για τις μπαταρίες εστιάζει συγκεκριμένα σε απαιτήσεις αφαίρεσης και αντικατάστασης φορητών μπαταριών και μπαταριών ελαφρών μέσων μεταφοράς (LMT). Αυτό το άρθρο θα τεθεί σε ισχύ τον Φεβρουάριο του 2027 και εν τω μεταξύ η Επιτροπή της ΕΕ έχει επεξεργαστεί κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή του.
Ο κατευθυντήριες γραμμές για την εναρμονισμένη εφαρμογή του άρθρου 11 του κανονισμού για τις μπαταρίες δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Αν και δεν είναι νομικά δεσμευτικές, αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές ρίχνουν φως σε αρκετές διατάξεις του άρθρου 11 και καθοδηγούν την ερμηνεία και τη μελλοντική τους εφαρμογή. Εμείς, ως συνήθως, κοιτάξαμε πιο προσεκτικά τι περιέχουν - και τι όχι.
Ορισμοί και παρεκκλίσεις
Αρχικά, οι οδηγίες διευκρινίζουν περαιτέρω ορισμένους ορισμούς – όπως ποιος θεωρείται «ανεξάρτητος επαγγελματίας» για εργασίες επισκευής. Προσφέρθηκε επίσης καθοδήγηση σχετικά με τους τύπους εργαλείων με το πρότυπο EN:45554(2020). Ωστόσο, είναι λυπηρό που για να θεωρηθεί ότι μια μπαταρία που αφαιρείται εύκολα από τους τελικούς χρήστες, σύμφωνα με τις οδηγίες αρκεί να αφαιρείται με εργαλεία που διατίθενται στο εμπόριο αντί για βασικά εργαλεία, τα οποία (i) θα έκαναν την επισκευή πιο προσιτή σε όλους και (ii) θα υπήρχε ευθυγράμμιση με τους υφιστάμενους κανονισμούς οικολογικού σχεδιασμού.
Μερικές παρεκκλίσεις από τις απαιτήσεις του άρθρου 11 είναι δυνατές για προϊόντα που έχουν σχεδιαστεί να λειτουργούν κυρίως σε υγρό περιβάλλον. Οι κατευθυντήριες γραμμές επιβεβαιώνουν πέντε κριτήρια που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να επιτρέπονται τέτοιες παρεκκλίσεις – στην οποία περίπτωση οι μπαταρίες πρέπει να αντικαθίστανται μόνο από ανεξάρτητο επαγγελματία και όχι από τελικό χρήστη.
Τα κριτήρια «παραβίαση της ασφάλειας» και “κανένας τρόπος επανασχεδιασμού του του προϊόντος” διατηρήθηκαν, και το καθένα απαιτεί άμεσες αποδείξεις στην τεκμηρίωση του προϊόντος. Ως αποτέλεσμα, λογικά θα περίμενε κανείς οι αξιολογήσεις βαθμών στεγανότητας (IP) των προϊόντων να επιβεβαιωθούν ως ανεπαρκείς να αποδείξουν τη συμμόρφωση με τα κριτήρια. Ωστόσο, το κείμενο των οδηγιών περιέχει ένα σημαντικό ορθογραφικό λάθος, ο καθορισμός των αξιολογήσεων IP μπορεί να θεωρηθεί "επαρκής" για να αποδειχθεί η συμμόρφωση, ένα τυπογραφικό λάθος που πρέπει να διορθωθεί αμέσως για να αποφευχθεί η σύγχυση.
Ορισμένα προϊόντα επωφελούνται από πλήρη παρέκκλιση από τους κανόνες, όπως προϊόντα που διατηρούν τη ζωή ή είναι κρίσιμα για την ασφάλεια, όπως εμφυτεύσιμες ενεργές ιατρικές συσκευές ή ανιχνευτές καπνού ή προϊόντα που συλλέγουν συνεχώς δεδομένα, όπως συσκευές εργαστηρίου ή εξοπλισμός σημείων πώλησης (POS). Δυστυχώς, τα ακουστικά βαρηκοΐας συμπεριλήφθηκαν επίσης μεταξύ των προϊόντων που είναι επιλέξιμα για πλήρη παρέκκλιση λόγω «κινδύνων για την ασφάλεια» σε περίπτωση αντικατάστασης της μπαταρίας, παρόλο που μπορεί να είναι απολύτως ασφαλές για τον χρήστη να αντικαταστήσει τέτοιες μπαταρίες.
Τι γίνεται με τις μπαταρίες των smartphone;
Δυστυχώς χάθηκε μια τεράστια ευκαιρία ώστε όλες οι μπαταρίες smartphone και tablet να αφαιρούνται και να αντικαθίστανται από τους τελικούς χρήστες. Μετά από αρκετές αλλαγές κατεύθυνσης από την Επιτροπή κατά τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας για το θέμα, οι κατευθυντήριες γραμμές αναφέρουν ότι για τις φορητές μπαταρίες που καλύπτονται από τον Κανονισμό οικολογικού σχεδιασμού για smartphone και tablet, θα υπερισχύουν του κανονισμού για τις μπαταρίες, επιτρέποντας μια σημαντική εξαίρεση από τις απαιτήσεις αφαίρεσης και αντικατάστασης για συσκευές που πληρούν ορισμένες απαιτήσεις μακροζωίας μπαταρίας και στεγανοποίησης.
Όχι μόνο αυτό έρχεται σε άμεση αντίθεση με τον στόχο του ίδιου του κανονισμού για τις μπαταρίες, αλλά κινδυνεύει επίσης να δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο μπροστά από τις μελλοντικές απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για συγκεκριμένα προϊόντα, ενισχύοντας ψευδής διχοτόμηση μεταξύ ανθεκτικότητας και επισκευασιμότητας.
Συμβατότητα και διαθεσιμότητα ανταλλακτικών μπαταριών
Όταν έρθει η ώρα να αντικαταστήσετε μια μπαταρία, θα περίμενε κανείς ότι υπάρχουν εφεδρικές μπαταρίες και συμβατές με την αντίστοιχη συσκευή. Θα ήλπιζε κανείς επίσης ότι η συμβατότητα δεν περιορίζεται μόνο στις αρχικές μπαταρίες. Ευτυχώς, οι οδηγίες το διευκρινίζουν αυτό ο σχεδιασμός των μπαταριών πρέπει να επιτρέπει τη χρήση τόσο αυθεντικών όσο και συμβατών μπαταριών, διασφαλίζοντας παράλληλα ασφάλεια, απόδοση και λειτουργικότητα και για τα δύο. Αυτοί επίσης απαγορεύουν πρακτικές λογισμικού που περιορίζουν τη δυνατότητα αντικατάστασης των μπαταριών επηρεάζοντας τη λειτουργικότητα των προϊόντων, ιδίως ζευγοποίηση εξαρτημάτων. Αυτό που θα μπορούσε να είναι πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι η παροχή οδηγιών για την αντικατάσταση στο εγχειρίδιο χρήσης είναι μόνο «συνιστάται ανεπιφύλακτα» και δεν απαιτείται από τους κατασκευαστές.
Οι εφεδρικές μπαταρίες πρέπει να είναι τόσο προσβάσιμες όσο και προσιτές για να είναι δυνατή η πραγματική επισκευή. Οι οδηγίες προσδιορίζουν ότι οι εφεδρικές μπαταρίες πρέπει να προσφέρονται για τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά την κυκλοφορία της τελευταίας μονάδας προϊόντος στην αγορά. Προσφέρουν επίσης καθοδήγηση για τον μέγιστο χρόνο παράδοσης που δείχνει τις υπάρχουσες απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού και επιβεβαιώνουν ότι οι μπαταρίες θα πρέπει να προσφέρονται σε λογική τιμή και χωρίς διακρίσεις. Ωστόσο, αυτό η έννοια δεν ορίζεται περαιτέρω. Θα ήταν σκόπιμο ένα κριτήριο σύμφωνα με την αναλογικότητα προς την τιμή του προϊόντος, όπως έχουν δείξει μελέτες οι καταναλωτές τείνουν να αντικαθιστούν παρά να επισκευάζουν όταν το συνολικό κόστος της επισκευής υπερβαίνει το 30% της τιμής ενός νέου προϊόντος ή ισοδύναμου προϊόντος. Δεδομένου ότι το κόστος επισκευής περιλαμβάνει όχι μόνο ανταλλακτικά αλλά και κόστος εργασίας και μεταφοράς, θα ήταν σκόπιμο ένα αναλογικό όριο πολύ κάτω του 30% του κόστους ενός νέου προϊόντος.
Αυτό θα έπρεπε να ισχύει ευρύτερα για όλα τα ανταλλακτικά προϊόντων που καλύπτονται από απαιτήσεις επισκευασιμότητας, όπως η Οδηγία για το δικαίωμα επισκευής που παρέχει επίσης την απαίτηση για λογική τιμολόγηση ανταλλακτικών, χωρίς να προσφέρει κατευθυντήριες γραμμές ή κριτήρια.
Οι οργανώσεις για το Δικαιωμα στην Επισκευή θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν για πραγματικά λογικές τιμές ανταλλακτικών και επισκευών ως ουσιαστική προϋπόθεση για ένα καθολικό δικαίωμα επισκευής. Και καθώς το άρθρο 11 του κανονισμού για τις μπαταρίες τίθεται σε ισχύ τον Φεβρουάριο του 2027, θα παρακολουθούν την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της Επιτροπής και τον αντίκτυπό τους στο δικαίωμα των καταναλωτών να επισκευάζουν συσκευές που λειτουργούν με μπαταρία.
Πηγή άρθρου: https://repair.eu/news/